Monety z okresu międzywojennego są obecnie jednym z najczęściej kolekcjonowanych tematów przez polskich numizmatyków.
Monety II RP, wybite w latach 1918-1939, cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem kolekcjonerów z kilku istotnych powodów.
Charakteryzują się one wyjątkowym wyglądem, który łączy w sobie elementy tradycji i nowoczesności, często z pięknymi motywami narodowymi i historycznymi.
Są stosunkowo łatwo dostępne, co sprawia, że początkujący kolekcjonerzy mogą je nabywać bez większych trudności.
Wiele z tych monet wykonano z cennego kruszcu, jakim jest srebro, co dodaje im dodatkowej wartości zarówno materialnej, jak i sentymentalnej.
Wreszcie, szeroki zakres cen monet z tego okresu pozwala na kolekcjonowanie ich przez osoby o różnym budżecie, od niewielkich inwestycji po zakupy rzadkich i drogocennych egzemplarzy.
Wszystkie te czynniki razem sprawiają, że monety II RP są niezwykle atrakcyjne i chętnie zbierane przez kolekcjonerów.
10 złotych 1934 Klamry bardzo rzadka, próbna moneta
Próbne monety II RP
Próbne monety z okresu II Rzeczypospolitej Polskiej są interesującym i wartościowym elementem numizmatyki. Monety te były wybijane w celu testowania wzorów, technologii produkcji oraz materiałów, zanim rozpoczęła się ich masowa produkcja. Często różniły się one od wersji ostatecznych pod względem projektu, metalu czy napisu.
3 najdroższe monety próbne II RP 10 złotych 1925 - Bolesław Chrobry, 20 złotych 1925 - Głowa Kobiety, 2 grosze 1923
Próbne monety II RP przeważnie były wybijane w niskich nakładach, co czyni je rzadkimi i poszukiwanymi przez kolekcjonerów. Wśród najbardziej znanych można wymienić próbne srebrne monety z wizerunkiem marszałka Józefa Piłsudskiego, które są obecnie bardzo cenione na rynku numizmatycznym.
10 złotych 1934 - próbna moneta w kształcie klipy. Rewers z wizerunkiem Józefa Piłsudskiego, natomiast na awersie znajduje się orzeł strzelecki (źródło: coinstrail.com)
Jak można zauważyć, Dom Aukcyjny Michał Niemczyk zdominował ranking. W zestawieniu nie wzięły udziału zagraniczne domy aukcyjne takie jak np. Heritage Auctions, Stack's Bowers czy Spink UK.
Najrzadsze monety z okresu międzywojennego
Niektóre monety obiegowe II Rzeczypospolitej, ze względu na ich rzadkość oraz stan zachowania, osiągają na aukcjach bardzo wysokie ceny.
5 groszy 1934
Wśród monet groszowych, 5 groszy z 1934 roku jest szczególnie poszukiwana. Jest to najrzadsza moneta groszowa z okresu międzywojennego. W 2023 roku egzemplarz tej monety w stanie MS65 w odmianie "red" został sprzedany za 48.600 zł. (źródło: Aukcja 40 - niemczyk.pl)
2 złote 1924 - mennica Birmingham
Monety z 1924 roku, wybite w mennicy Birmingham, oznaczone charakterystyczną literką "H" na awersie, to kolejne cenne egzemplarze wśród monet obiegowych. Moneta bardzo poszukiwana przez kolekcjonerów, praktycznie w każdym stanie zachowania.
2 złote 1936 - Piłsudski
Moneta z 1936 roku z wizerunkiem Józefa Piłsudskiego to jedna z bardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów. Jest symbolem honoru i dumy narodowej, a jej wygląd jest uznawany za jeden z najpiękniejszych w całej serii monet II RP.
5 złotych Sztandar - głęboki stempel
Moneta okolicznościowa, upamiętniała 100-lecie Powstania Listopadowego. Moneta występuję w dwóch odmianach, bita stemplem płytkim i głębokim.
5 złotych 1932 - Nike
Najrzadszą monetą obiegową II RP jest 5 złotych 1932 z wizerunkiem Nike. Jej nakład wynosił jedynie 104.000 sztuk (źródło: J. Chałupski). W 1932 roku zmieniono parytet srebrnych monet obiegowych i wprowadzono nowe 5 złotych, które były mniejsze i lżejsze. Jak można przeczytać w katalogu Jerzego Chałupskiego:
"Po wycofaniu tej emisji z obiegu, mennica warszawska przetopiła 22,8 miliona pięciozłotówek z łącznego nakładu wynoszącego 26,7 mln. Przetopiono zdecydowaną większość monet z rocznika 1932, stąd jego wielka rzadkość i wysokie notowania rynkowe [...]".
Jerzy Chałupski - "Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w." część II, s. 210
W 2023 roku moneta 5 złotych 1932 Nike z notą gradingową NGC MS61 została sprzedana za 150.000 zł. (źródło: Aukcja 40 - niemczyk.pl)
Polskie monety obiegowe II Rzeczypospolitej
1 zł
Żniwiarka
1924, 1925
Monety jednozłotowe były bite w dwóch mennicach, z datą 1924 w Paryżu - stemplem płytkim, z datą 1925 w Londynie - stemplem głębokim.
2 zł
Żniwiarka
1924, 1925
Dwuzłotówka była bita w mennicach w Paryżu, Birmingham, Filadelfii i Londynie. Moneta 2 zł z Filadelfii, jest jedyną polską monetą wprowadzoną do obiegu, która została wybita stemplem odwróconym.
2 zł
Żaglowiec
1936
Po odzyskaniu niepodległości, Polska zyskała odcinek wybrzeża, na którym nie było żadnego większego portu. w 1921 roku zapadła decyzja o budowie niezależnego portu w Gdyni - wówczas niewielkiej wiosce rybackiej, zamieszkałej przez niewiele ponad tysiąc mieszkańców. W 1934 r. port w Gdyni był już największym i najnowocześniejszym portem nad Bałtykiem. Dwuzłotówka z żaglowcem została wyemitowana w 1936 r. z okazji 15. rocznicy budowy portu. Za projekt odpowiada Józef Aumiller (medalier, rzeźbiarz, projektant monet i znaczków pocztowych). Na awersie widnieje rok 1936, chociaż sama moneta była bita w latach 1937 i 1938.
5 zł
Polonia
1932, 1933, 1934
Jedna z najbardziej popularnych monet okresu międzywojennego. Autorem projektu był Antonii Madeyski. "Artysta projektując wyidealizowany wizerunek Polonii, inspirował się rysami twarzy Janiny Żółtowskiej, w których dopatrywał się idealnego piękna. Przez fakt, iż Janina Żółtowska była także modelem Madeyskiego podczas prac nad nagrobkiem Jadwigi na Wawelu, wiele osób wizerunek Polonii błędnie przypisuje Królowej. Warto podkreślić, że ta bezpodstawna interpretacja nie posiada głębszego uzasadnienia i pozbawiona jest faktów źródłowych i ikonograficznych" [1]
5 zł
Piłsudski (strzelecki)
1934
Moneta okolicznościowa, upamiętniająca 20. rocznicę wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej Legionów. Monetę zaprojektował Stanisław Kazimierz Ostrowski (polski rzeźbiarz współczesny, który jest również autorem Grobu Nieznanego Żołnierza, odsłoniętego w 1925 roku, pod kolumnadą Pałacu Saskiego w Warszawie). Na rewersie znajduje się wizerunek marszałka Józefa Piłsudskiego, natomiast awers zawiera orła strzeleckiego autorstwa Czesława Jarnuszkiewicza (generał brygady Wojska Polskiego). Orzeł strzelecki, pozbawiony korony, stoi na peltarionie [2]. Wizerunek marszałka Piłsudskiego, podobnie jak wizerunek "Polonii" znajduje się na monetach 2, 5 i 10 zł.
5 zł
Nike
1928, 1930, 1931, 1932
Nike to pierwsza, wprowadzona do powszechnego obiegu moneta pięciozłotowa II RP, z napisem na rancie, który brzmiał: "SALUS REIPUBLICAE SUPREMA LEX"[3]. "Autorem projektu był Edward Wittig. Postać kroczącej bogini zwycięstwa wziął z własnego projektu pomnika Wolności i Zwycięstwa, który miał stanąć w Gdyni. Zamówienie Ministerstwa Skarbu opiewało na 28 milionów sztuk pięciozłotówek, co postawiło mennicę przed niezwykle trudnym zadaniem. W początkowym okresie mennica nie była w stanie samodzielnie wykonywać odpowiedniej ilości krążków, a tym bardziej gotowych monet. Metodą prób i błędów ustalono, że najwłaściwsza kolejność etapów produkcji krążków jest taka: wycinanie krążków z blachy niebielonej, wyżarzanie, bielenie, otaczanie. Okazało się jednak, że tak przygotowane krążki są matowe i srebro z ich powierzchni przywiera podczas bicia do stempli. Problem rozwiązano wykonując automaty do polerowania krążków." [4]
5 zł
Sztandar
1930
Moneta okolicznościowa, upamiętniająca 100-lecie Powstania Listopadowego. Na rancie widnieje wklęsły napis "SALUS REIPUBLICAE SUPREMA LEX". Co ciekawe moneta nie posiada nazwy emitenta.
10 zł
Romuald Traugutt
1933
Moneta okolicznościowa upamiętniająca 70. rocznicę Powstania Styczniowego.
Moneta uznawana za jedną z najpiękniejszych monet okresu międzywojennego. Pięciozłotówka ze stopu srebra o próbie 900, była bita w kilku wersjach, dwie główne to: stempel płytki (81 perełek) i stempel głęboki (100 perełek). Na rancie widniał napis: "SALUS REIPUBLICAE SUPREMA LEX". Moneta nigdy nie trafiła do obiegu, ponieważ wartość srebra w niej zawartego przewyższała wartość nominalną.
10 zł
Bolesław Chrobry
1925
Moneta bulionowa, o próbie 900, podobnie jak jej odpowiednik dwudziestozłotowy, upamiętniała 900. rocznicę koronacji Bolesława Chrobrego.
20 zł
Bolesław Chrobry
1925
***
Monety II Rzeczypospolitej to nie tylko elementy systemu monetarnego, ale także świadectwa burzliwej historii Polski i jej drogi do niepodległości. Ich różnorodność, jakość wykonania oraz często unikalne wzornictwo sprawiają, że są one obiektem pożądania wielu kolekcjonerów. Dla pasjonatów numizmatyki, monety te stanowią nie tylko cenny nabytek, ale także niezwykłą podróż w czasie, do lat, kiedy Polska budowała swoją tożsamość na nowo.
Jeśli jesteś zainteresowany wyceną lub sprzedażą monet z tego okresu, zapraszamy do kontaktu. Specjalizujemy się w skupie monet II RP, a nasze doświadczenie i pasja gwarantują satysfakcję z każdej transakcji.
